Mọi tài sản, mọi khoản đầu tư đều sẽ có rủi ro đi kèm với nó, không có rủi ro thì không có lợi nhuận. Rủi ro cao hay thấp phụ thuộc vào mỗi tài sản khác nhau. Nhưng dù cho đó là loại tài sản gì đi chăng nữa, luôn luôn tiềm ẩn khả năng xảy ra “bong bóng tài sản”.
Bong bóng tài sản là kết quả tạo ra từ những cảm xúc cảm tính của con người trong thị trường. Khi các nhà đầu tư có một lượng tài sản quá tải và trở nên ảo tưởng trong suy nghĩ rằng khoản đầu tư này là vô tận, tạo ra lợi nhuận vô tận.
Một trường hợp bong bóng tài sản gần đây nhất đó chính là bong bóng bất động sản. Chúng ta đã nhìn thấy nó đổ vỡ vào năm 2007/2008 và nó chỉ mới bắt đầu nóng lại. Nhiều người đã mất rất nhiều tiền khi bong bóng vỡ. Tuy nhiên, một vài nhà đầu tư hiểu biết thì đã nhìn thấy được rằng khoản đầu tư đang lên đó chỉ là bong bóng và có cách để bảo vệ mình. Vì thế nếu bạn muốn bảo vệ tài sản của bạn hay thậm chí là kiếm tiền khi bong bóng tài sản vỡ, hãy học cách nhận ra nó. Trong mỗi bong bóng tài sản, có bốn giai đoạn khác biệt, đó là: Tiềm ẩn, Nhận thức, Phấn khích và Đổ vỡ.
GIAI ĐOẠN TIỀM ẨN
Giai đoạn tiềm ẩn là những khởi đầu mới bắt đầu khi một bong bóng tài sản được sinh ra. Trong giai đoạn này, chỉ có một cộng đồng nhỏ những người truyền bá, những người yêu thích, hâm mộ biết về sự tồn tài và giá trị tiềm ẩn của tài sản này. Đây là giai đoạn mà những người khôn ngoan nên chi tiền đầu tư. Một ví dụ đó là, những người nhận biết sớm, những nhà đầu tư thông minh đã nhận ra ngay tiềm năng khi mà giá trị của đồng bitcoin còn dưới 100$. Trên thực tế, nó chỉ có 8$ vào 3 năm trước, vậy mà trong năm vừa rồi, giá trị đồng bitcoin đã lên đến 1000$.
GIAI ĐOẠN NHẬN BIẾT
Trong giai đoạn nhận biết, những người có nhiều tiền khác bắt đầu nhận thức được tài sản và tiềm năng của nó. Trong giai đoạn này các nhà đầu tư là các tổ chức (quỹ tương hỗ, quỹ đầu tư thanh khoản, quỹ hưu trí) tham gia vào và đầu tư. Sẽ có một vài cuộc tháo bán nhỏ trong giai đoạn này bởi vì nhiều người sớm chấp nhận muốn lấy lợi nhuận ra hoặc họ không chắc được rằng nó sẽ cao lên đến bao nhiêu. Nhưng sự suy giảm sẽ nhỏ. Cuối giai đoạn nhận biết là lúc truyền thông vào cuộc và bắt đầu đưa tin về nguồn tài sản này.
GIAI ĐOẠN PHẤN KHÍCH
Sự chú ý của truyền thông cũng đánh dấu sự kết thúc của giai đoạn Nhận thức, bắt đầu sang đến giai đoạn Phấn khích. Sự chú ý của truyền thông sẽ thu hút mỗi ngày một nhiều người biết đến và khuyến khích họ muốn đầu tư vào. Sự chú ý của truyền thông cũng mang theo rất nhiều suy đoán, cả tốt và xấu. Và khi truyền thông thu hút những người mua kích động mua ồ ạt, giá sẽ tăng lên. Khi giai đoạn phấn khích lên đến đỉnh điểm, nhiều nhà đầu tư sẽ đầu tư dựa trên sự tưởng tượng rằng tài sản sẽ cứ thế và tiếp tục đi lên mãi mãi.
GIAI ĐOẠN ĐỔ VỠ
Giai đoạn đổ vỡ chính là giai đoạn Bong bóng tài sản. Sự suy giảm về giá bắt đầu, tuy mới đầu sẽ chậm, nó thậm chí còn có thể tăng lên một chút sau vài đợt bán tháo. Nhưng khi tốc độ bán ra tăng lên bởi vì không chắc chắn và sợ hãi, giá sẽ giảm xuống không phanh. Các đợt tháo bán gây nên sự sợ hãi, bán ra một cách hoảng loạn. Bán ra một cách hoảng loạn sẽ gây nên sự sụt giảm lớn về giá trị của tài sản. Nhưng cuối cùng sự tháo bán chạm đến đáy và cuối cùng quay trở lại mức trung bình/khiêm tốn như ban đầu.
Mỗi khi bong bóng tài sản xảy ra, các nhà đầu tư ảo tưởng nghĩ rằng lần này sẽ khác – bong bóng sẽ không vỡ. Các nhà đầu tư ảo tưởng đã là sai lầm hoàn toàn. Nhưng chỉ bởi vì bạn biết một bong bóng tài sản sẽ nổ, không có nghĩa là bạn biết khi nào nó nổ. Đáng buồn là, nếu không có một tầm nhìn xa trông rộng, chúng ta sẽ không thể biết được khi nào bong bóng vỡ.
Trong khi một số người có thể dự đoán rằng bong bóng nhà đất sẽ vỡ (từ đầu những năm 2000), thì phần lớn các nhà đầu tư đều chìm đắm trong ảo tưởng và đưa thị trường bất động sản vào giai đoạn Phấn khích trong một khoảng thời gian dài. Sau năm 2008, chúng ta có thể nhìn vào bức tranh tổng thể để thấy khi nào giai đoạn Phấn khích chấm dứt và giai đoạn Đổ vỡ bắt đầu. Nhưng nếu không có một tầm nhìn xa, chúng ta không thể nói trước được điều gì.
Chỉ có thể nói rằng việc có kiến thức về sự sự hình thành và mất đi của một bong bóng tài sản sẽ giúp bạn rất nhiều trong việc bảo vệ tài sản của mình.
